Yerli İHA motoru tamamlandı

İlk olarak 1985 yılında F-16 motorunun Türkiye’de üretimi için kurulan TEİ (TUSAŞ Motor Sanayii), günümüzde çatı şirketi olan TUSAŞ’a (Türk Havacılık ve Uzay Sanayii) İHA’lar için motor üretmeye odaklanmış durumda. Listenin başında ise yerli İHA motoru PD170 geliyor.

ANKA İHA’lar için 2013’te geliştirilmeye başlanan PD170 motorunun ise geliştirme ve kabul faaliyetleri tamamlandı. Her ne kadar ilk olarak ANKA ve AKSUNGUR İHA- SİHAmodelleri için düşünülmüş olsa da TCG Anadolu’da kullanılacak Bayraktar TB3’ler de yine bu motoru kullanacak.

40 adet yerli İHA motoru PD170 üretildi!

TEI Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit tarafından geçtiğimiz dönemde yapılan açıklamalara göre, halihazırda 40 adetten fazla yerli İHA motoru PD170 üretildi. Her ne kadar TUSAŞ, ANKA ve AKSUNGUR için 40 adet sipariş etmiş olsa da Baykar’a da Bayraktar TB3 için birden fazla sayıda teslim edildi.

Buna ek olarak yine TEİ tarafından geliştirilen PD180ST ve PD222ST isimli 180 ve 220 beygir gücündeki diğer motorların da önümüzdeki dönemde AKINCI benzeri SİHA platformlarında kullanılması bekleniyor. Tabii çalışmalar yalnızca bunlarla sınırlı değil.

TUSAŞ açıkladı: ANKA İHA, Türkiye dışında da üretilecek!

TEİ aynı zamanda parça ve modül üretimi ile lisanslı motor programları da yürütüyor. Ayrıca montaj ve tasarım mühendisliğinde de bir hayli ilerlemiş durumda. Fakat kendi bünyesinde geliştirdiği yerli ve milli motor sayısı da oldukça fazla.

Aktif projeler arasında ise TS1400, PD170, PD180ST, PD222ST, TJ300, TJ90, PG50, PG50S, TP38 ve TJ35 gibi programlar göze çarpıyor. Tabii bunların yalnızca İHA’lar için geliştirilmediğini belirtelim. Örneğin TJ300, orta menzilli gemisavar füzeleri için geliştiriliyor. TS1400 ise Gökbey’e güç verecek.

Fakat şu an için önceliğin PD170 olduğunu belirtelim. Zira bu motor, tüm dünyadaki rakipleri arasında sınıfının en iyisi olarak kabul ediliyor. Ayrıca gelecek dönemde uygulanacak olası motor ambargolarına karşı da en büyük dayanak olacak.

Buna ek olarak, TEİ’nin motor konusunda her geçen gün daha iddialı bir hale geldiğini görüyoruz. Öyle ki Milli Muharip Uçak için F-22’de kullanılan Pratt & Whitney F119 (F119-PW-100 varyantı) motoru ile aynı gücü üretebilecek, yani 35 bin pound itkiye sahip olacak bir motor geliştirebilecekleri söylüyorlar.

TEI-PD170 teknik özellikler

Motor Konfigürasyonu : Sıralı 4 silindir

Silindir hacmi: 2,1 Litre

Hava ve yakıt besleme: İki Kademe Seri Turboşarj/ Ortak Yakıt Hattı (Common Rail)

Kalkış gücü/ Sürekli güç (@2300 propeller RPM): 172 HP (±2)

İrtifa gücü 20 bin ft/30 bin ft: 170 HP/ 130 HP

BSFC (@ MSL): 207 g/kWh (±3)

Yakıt: JP-8 veya Jet-A1

Kuru ağırlık: 162 kg

Motor kontrolü: Yedekli Motor Kontrol Sistemi (MKS)

Uçak konfigürasyonu: İtici ve Çekici

Pervane kontrolü: MKS Kontrollü Hidromekanik Govarnör